Dzieci, które wychowywane są w dwujęzycznym środowisku, przyswajają oba języki bez najmniejszych nawet problemów. Co więcej, badania dowodzą, że nawet siedmiomiesięczne niemowlęta rosnące w takim otoczeniu cechują się szybszym rozwojem umysłowym w porównaniu ze swoimi jednojęzycznymi rówieśnikami.
Włoscy naukowcy Ágnes Melinda Kovács i Jacques Mehler przez trzy lata prowadzili badania eye-trackingu, obserwując zachowania siedmiomiesięcznych niemowląt, od urodzenia wychowywanych w dwujęzycznym środowisku. To pierwsze analizy porównujące procesy poznawcze u tak małych dzieci pochodzących z jedno- i dwujęzycznych rodzin. Za obiekt badań posłużyły naukowcom niemowlęta z okolic Triestu, gdzie jest wiele par dwujęzycznych. Do dzieci mówi się jednocześnie językiem włoskim oraz słoweńskim.
Okazało się, że w trakcie badania eye-tracking zarówno niemowlęta dorastające w otoczeniu monojęzycznym, jak i te, które od urodzenia obcowały z dwoma językami, w podobny sposób uczyły się reagować na sygnały dźwiękowe pochodzące z jednej strony ekranu. W nagrodę za spojrzenie na ekran, dzieciom pokazywano wizerunek zabawki. Jednak wyłącznie niemowlęta wychowujące się w środowiskach dwujęzycznych były w stanie przewidywać pojawienie się obrazków również wtedy, gdy sygnał pojawiał się z drugiej strony ekranu. Te niemowlęta potrafiły błyskawicznie porzucić swój pierwotny obiekt obserwacji i przenieść swoją uwagę na przeciwną stronę, gdy tylko sygnał zaczynał się tam pojawiać. Udawało im się to również wtedy, gdy zmieniał się sam sygnał. Jednojęzyczne niemowlaki nie były w stanie zareagować w ten sam sposób – bez względu na rodzaj sygnału skupiały się wyłącznie na jednej stronie ekranu i nie były w stanie nauczyć się nowej reakcji.
Wyniki analiz Kovács i Mehler dowodzić mają znaczącego wpływu wychowywania w obecności dwóch języków na cały system kontroli poznania. Wpływ ten obserwowalny jest już nawet przed tym, gdy dziecko zaczyna mówić, wykorzystując nabytą umiejętność porozumiewania się dwoma językami. Potwierdzają to badania, dowodzące, że dzieci zaczynają uczyć się podstawowych struktur językowych na długo przed tym, gdy same zaczną konstruować podstawowe nawet zdania. Samo słuchanie dwóch różnych języków prowadzi więc do znacznego rozwoju umysłu i prowadzi do szybszego uczenia się już u niemowląt.
Nie wiadomo jednak, w jakim stopniu zaobserwowane różnice między niemowlakami z domów jedno- i dwujęzycznych widoczne są również na późniejszym etapie rozwoju. Prowadzone przez naukowców badania nie pozwalają jednoznacznie potwierdzić powiązania tej umiejętności z przyszłą inteligencją dorosłej już osoby. Dowodzą jednak, że nawet na etapie, gdy dzieci nie posługują się jeszcze słowami, otoczenie ich dwoma różnymi językami w znaczący sposób wpływa na ich umysły.
Przeprowadzone eksperymenty powiązane są z umiejętnością rozpoczynania i kończenia określonego działania – niewątpliwie jest to umiejętność przydatna także w dalszym etapie rozwoju dziecka. Badania Kovács i Mehler stanowią również zaprzeczenie o tezie, jakoby dwujęzyczność dziecka była profitem wyłącznie na poziomie lingwistycznym. Naukowcy potwierdzili, że dorastanie w dwujęzycznym domu w znaczący sposób wpływa na dzieci także na innych poziomach.
Marta Klimowicz
Źródło: wp.pl
